جامعه مدنی در آفریقا؛ بررسی دیدگاه ها، کارکردها ‏و موانع ‏

جامعه مدنی یا دموکراسی خواهی پس از انقلاب های استقلال طلبانه مهمترین جنبش اجتماعی جامعه آفریقایی پس از دوران استعمار، و به ویژه در چند دهه اخیر را به وجود آورده است. اگرچه تفسیرهای متفاوتی از جامعه مدنی آفریقایی وجود دارد، اما، دو تعبیر از جامعه مدنی بیشتر از سایر تعابیر در گفتمان های سیاسی آفریقا پذیرفته شده است: جامعه مدنی سنتی و جامعه  مدنی مدرن. در حالی که جامعه مدنی سنتی به منزله قدرت مخالف دولت شناخته می شود، منظور از جامعه مدنی مدرن تاًسیس انواع نهادها و سازمان های مدنی با کارکردهای حقوقی، حمایتی، اقتصادی و اجتماعی است که سه وظیفه مهم به عهده دارد: الف) از حقوق شهروندان در برابر دولت دفاع می کند، ب) بر عملکرد دولت نظارت دارد و ج) قدرت دولت را در حوزه اجتماعی محدود می کند. با وجود اینکه جامعه مدنی مدرن در آفریقا از نارسایی ها و مسائل بسیاری رنج می برد، اما آن به منزله یکی از مهمترین الزامات تحقق دموکراسی آفریقا شناخته می شود. این مقاله، در درجه اول، در مورد ادراک های آفریقایی از  جامعه مدنی بحث می کند. سپس، تلاش می کند تا ویژگی های جامعه مدنی آفریقایی را تشخیص دهد و این جامعه را با سایر جوامع مدنی توسعه یافته از نظر برخی ملاک ها مورد مقایسه قرار دهد. در نهایت، در این مقاله دورنمایی از جامعه مدنی آفریقای ترسیم می گردد.